ଉତ୍ତରମେଘ
(ରାଗ- କଳହଂସକେଦାର)
ଅଳକା ହର୍ମ୍ୟରାଜେ ନବ ଘୋଷିତ, ତୋ ଅଙ୍ଗେ ନୀରଧର ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ତଡ଼ିତ ।
ଅଳକା ସୌଧେ ଚିତ୍ର ମୋହେ ନୟନ, ଇନ୍ଦ୍ରକୋଦଣ୍ଡ ତୋର ଅଙ୍ଗେ ଯେସନ ।
ତୋ ସ୍ନିଗ୍ଧ ମନ୍ଦ୍ରନାଦ ପରାୟେ ତହିଁ, ମୂରଜ ମନ୍ଦ୍ରନାଦ ନିତ୍ୟ ସ୍ଫୁରଇ ।
ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ମଣି ରଶ୍ମି ପ୍ରାଙ୍ଗଣେ ତାର, ଯେସନ ଗର୍ଭେ ତୋର ଶୁକ୍ଳ ଆଶାର ।
ପୁଷ୍ପଭୂଷଣପ୍ରିୟ ନାଗରୀ ଦଳ, କରେ ଶୋଭଇ ଯେହ୍ନେ ଲୀଳା କମଳ ।
ଅଳକେ କୁନ୍ଦକଳୀ ରାଜେ ମୋହନ, ଲୋଧ୍ର ପରାଗେ ପାଣ୍ଡୁଚାରୁ ଆନନ ।
ରମ୍ୟ ଶିରିଷେ ଶୋହେ ଶ୍ରବଣମୂଳ, ସୀମନ୍ତେ ଶୋହେ ନବ କଦମ୍ବ ଫୁଲ ।
ବକୁଳମାଳ ଶୋଭି ଘନଜଘନ, ମନ୍ଦାରଶୋଭି କେଶ ଚୁମ୍ବେ ଚରଣ ।
ମିତ୍ୟ କୁସୁମ ଯହିଁ ତରୁ ନିକରେ, ନିତ୍ୟ ମୁଖର ମଧୂକର ଗୁଞ୍ଜରେ ।
ରାଜହଂସ ରସନା ସରସୀକୁଳ, ଫୁଲ୍ଲ-ପଙ୍କଜ ବ୍ରଜେ ନିତ୍ୟ ମଞ୍ଜୁଳ ।
ଉଦ୍ଗ୍ରୀବ ହୋଇ ନିତ୍ୟ ଗୃହ ମୟୁର, ଗମ୍ଭୀର କେକାରବେ ପୁରନ୍ତି ପୁର ।
ସୁଧାକର କିରଣେ ନିତ୍ୟ ତିମିର, ଦୂର ହୋଇ ପ୍ରଦୋଷ ଦିଶେ ରୁଚିର ।
ଅଳକାରେ ଲୋତକ ମୁଖରୁ ବହେ, ଆନ ପୀଡ଼ା ଅଭାବେ ଅନଙ୍ଗ ଦହେ ।
ଅନଙ୍ଗ ପୀଡ଼ା ପ୍ରତିକାର ପ୍ରଚୁର, ଅଛି ତହିଁ ତେଣୁ ସେ ପୀଡ଼ା ମଧୁର ।
ମୀନ ବିହୁନେ ନାହିଁ ଆନ କଳହ, ମାନକ ବିନୁ ନାହିଁ ଆନ ବିରହ ।
ଆନ ବୟସ ନାହିଁ ବିନା ଯୌବନ, ଏକତ୍ରେ ସର୍ବ ଋତୁ ସୁଖ ମିଳନ ।
କୁସୁମ ତାରକିତ ମଣି ପ୍ରାସାଦେ, ମଧୁ ପିଅନ୍ତି ଯକ୍ଷେ ମନପ୍ରସାଦେ ।
ଅବସର ଲଭିଣ ମୀନକେତନ, ପୁଷ୍ପବିଶିଖେ ଅଙ୍ଗ ବିନ୍ଧେ ବହନ ।
ବରଯୁବତୀବ୍ରଜ ବସନ୍ତି ପାଶେ, ରସାଇ ସମ ରଣ ସୁରହି ଶ୍ୱାସେ ।
ମୁରୁ ମନ୍ଦ୍ରନାଦ ପୂରଇ ପୁର, କାମିନୀ କଳକଣ୍ଠ ଶୁଭେ ମଧୁର ।
ମନ୍ଦାକିନୀ ପୁଳିନେ ମନ୍ଦାର ତଳେ, ଖେଳନ୍ତି ବାଳବ୍ରଜ ବସି କୁଶଳେ ।
ନିର୍ମଳ ବାରିବିନ୍ଦୁ ବହି ପବନ, ସେବନ ଛଳେ ବକ୍ତ୍ର ପରଶେ ଘନ ।
କନକ ସିକତାରେ ଲୁଚାଇ ମଣି, ଲୋଡ଼ନ୍ତି କଉତୁକେ ବରବରନୀ ।
ରଙ୍ଗ ଅମ୍ବରେ ବପୁ ଶୋହେ ସୁନ୍ଦର, ରଙ୍ଗ ଅମ୍ବୁଜେ ଯେହ୍ନେ ପୀତ କେଶର ।
କାମେ ଉନ୍ମତ୍ତ କାନ୍ତ ଦୂକୁଲ ହରେ, ସୁନ୍ଦରୀ ଦିଗମ୍ବରୀ ଥରେ ଲାଜରେ ।
ସମ୍ମୁଖେ ରତ୍ନଦୀପ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଜଳେ, ନିର୍ବାଣ ଆଶେ ହିମରଜ ବିଫଳେ ।
ଫିଙ୍ଗଇ ବରାଙ୍ଗନା ପ୍ରଦୀପ ପ୍ରତି, ବ୍ୟର୍ଥ ଯତନ ଦେଖି କୌତୁକୀ ପତି ।
ଭଷନ୍ତି ପ୍ରେମନୀରେ ତହୁଁ ଉଭୟେ, ଭିଡ଼ନ୍ତି ପରଷ୍ପର ଅଙ୍ଗ ନିର୍ଭୟେ ।
ସରସେ ରସବତୀ ରମଣ ଚିତ୍ତ, ରସାଇ ଅନୁରାଗ କରେ ଦୀପିତ ।
ସରମେ ଶଶିମୁଖି ମୁଖମାଧୁରୀ, ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଅଙ୍କୁରକୁ ସେ କାମ କତୁରୀ ।
ପଦ୍ମୋଦର ସୋଦର ବର ବଦନେ, ଲାଜରାଗ ଉଜଳେ ରାଗ ରମଣେ ।
ସୁନ୍ଦର ଦରସ୍ମିତ ତା ସଙ୍ଗେ ମିଶେ, କମଳେ ରବି ବିଭା ତା ସରି କି ସେ ।
ଜଳଦମାଳ ତହିଁ ପବନ ଚଳେ, ତୁଙ୍ଗ ସୌଧ ଗବାକ୍ଷେ ପଶି ଚଞ୍ଚଳେ ।
ତିନ୍ତାଇ ଭିତ୍ତି ଚିତ୍ର ପଳାନ୍ତି ତ୍ରାସେ, ଧୂମରାଶି ପରାୟେ ଦିଶେ ଆକାଶେ ।
ସୂତ୍ରଲମ୍ବିତ ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତ ନିକର, ଯହିଁ ନିଶିରେ ଲଭି ଚନ୍ଦ୍ରମା କର ।
କରଇ ମୁଞ୍ଚି ଜଳବିନ୍ଦୁ ବିମଳ, ଅଙ୍ଗନା ରତିଖିନ୍ନ ଅଙ୍ଗ ଶୀତଳ ।
କୁବେର ଯଶଗୀତ ଗାଇ କୌତୁକେ, କଳକଣ୍ଠେ କିନ୍ନର ଭ୍ରମନ୍ତି ସୁଖେ ।
ଯକ୍ଷବିଳାସିଦଳ ବୈଭ୍ରାଜ ବନେ, ସୁକାମିନୀ ସଙ୍ଗେ ଅନଙ୍ଗ ରଣେ ।
ମାତନ୍ତି ନାଦେ ପିକ, ନାଦେ ଭ୍ରମର, ଅଳଙ୍କାର ଝଙ୍କାର ମିଶେ ସୁନ୍ଦର ।
ଲାଜେ ନିକୁଞ୍ଜେ ଥରେ କୁଞ୍ଜବଲ୍ଲରୀ, ଦୋଳେ ମଞ୍ଜୁଳେ ଫୁଲ, ଫୁଲମଞ୍ଜରୀ ।
ଅଭିସାରିକାକୁଳ କାନ୍ତ ସଦନେ, ନିଶା ଅନ୍ଧାରେ ଯହିଁ ଯାନ୍ତି ବିଜନେ ।
କମ୍ପଇ ଅଙ୍ଗଲତା ବେଗେ ସାଧ୍ୱସେ, କୁଟିଳ କୁନ୍ତଳରୁ ମନ୍ଦାର ଖସେ ।
ଚାହାନ୍ତି ଚଉଦିଗେ ଭୟେ ବିକଳ, ଖସଇ କର୍ଣ୍ଣିଶୋଭି ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣକମଳ ।
ଘନ ଉରଜୁ ଛିଣ୍ଡି ମୁକୁତାହାର, ସୂଚଇ ପ୍ରାତେ ବାଳା ନିଶା ବେଭାର ।
ଅଳକାପୁରେ ଛନ୍ତି ଶଶିଶେଖର, ଅଳି ଶିଞ୍ଜିନୀ-ଧନୁ କୁସୁମଶର ।
ନ ଧରେ ତ୍ରାସେ ତହୁଁ ଲାବଣ୍ୟମୟୀ, ବାଳା କଟାକ୍ଷ ତାର କାର୍ଯ୍ୟ କରଇ ।
କାମିନୀ ଭୁରୁ କାମକୋଦଣ୍ଡପରି, କାମିନୀ ବାମନେତ୍ର ବିଶିଖ ସରି ।
ଅନଙ୍ଗର ପ୍ରୟାସ ତେଣୁ ସଫଳ, ଅସ୍ତ୍ରେ କି କାର୍ଯ୍ୟ ଯାର ଅବଳା ବଳ ।
ନବଦୁକୁଳ ନାନା ରାଗେ ରଞ୍ଜିତ, ନେତ୍ର ବିଳାସକର ମଧୁବାସିତ ।
ସପଲ୍ଲବକୁସୁମ ରମ୍ୟ ଭୁଷଣ, ଅଳତା ଲଳିତାଙ୍ଗୀ ପାଦ ମଣ୍ଡନ ।
କଳ୍ପତରୁ ଦେହରୁ ସବୁ ପ୍ରସୁତ, ଇଚ୍ଛ ମାତ୍ରକେ ହୁଏ ସବୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ।
ସେ ତରୁ କୁଞ୍ଜେ ବସି କୁଞ୍ଜରଗତି, ଲେଖନ୍ତି ପ୍ରେମ ଲିପି ପ୍ରେମିକ ପ୍ରତି ।
ଧନପତି ବସତି ଛାଡ଼ି ଉତ୍ତରେ, ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁ ତୋରଣ ନୟନ ହରେ ।
ସେ ଅଟେ ନିରଧର ମୋର ନିଳୟ, ଦୂରୁ ଦିଶଇ ଚାରୁ ସୁଷମା ମୟ ।
ତହିଁ ଉଦ୍ୟାନେ ରାଜେ ଶିଶୁମନ୍ଦାର, ତାଠାରେ ପୁତ୍ରପ୍ରାୟେ ସ୍ନେହ ପ୍ରିୟାର ।
କନକ ପୁଷ୍ପରାଜି ଶୋହେ ସ୍ତବକେ, ତରୁଣ ରବିକରେ ଚାରୁ ଝଟକେ ।
ମରକତ ସୋପାନ ତହିଁ ସରସୀ, ନୀଳଘନବେଷ୍ଟିତ ଯେସନ ଶଶୀ ।
ହେମ କମଳ କଳୀ ବହୁ ବିକଶେ, ନୀଳକାନ୍ତ ବୃନ୍ତରେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହସେ ।
ସୁଖେ ବସନ୍ତି ତହିଁ ହଂସ, ସାରସ, ବର୍ଷାଗମେ ମାନସେ ନାହିଁ ମାନସ ।
ବାରି ବିହଙ୍ଗେ ନୀଳ ଲହରୀ ପରେ, ଦୋଳନ୍ତି ସରୋବର ପରି ରାବରେ ।
ସରସୀ ତୀରେ ଇନ୍ଦ୍ରନୀଳ ଶିଖର, କ୍ରିଡ଼ା ପର୍ବତ ରାଜେ କେଡ଼େ ସୁନ୍ଦର ।
ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ କଦଳୀ ଦଳ ଚଉଦିଗରେ, ଶୋହେ ବିଜୁଳି ଯେହ୍ନେ ତୋ କଳେବରେ ।
ପ୍ରିୟା ବିହାର ସ୍ଥଳ ସେହୁ ଅଟଇ, ତୋ ଦରଶନେ ଘନ ମନେ ପଡ଼ଇ ।
ନୟନୁ ନୀର ଝରେ ତାର ସ୍ମରଣେ, ଝରୁଥିବ ପ୍ରେୟସୀ ନିକି ବଜନେ ।
ରକ୍ତ ଅଶୋକ ତରୁ ସେ ଉପବନେ, ନବ ପଲ୍ଲବ ନିତ୍ୟ କମ୍ପେ ପବନେ ।
ମାଧବୀ ବିମଣ୍ଡିତ ମଣ୍ଡପ ତହିଁ, ରମ୍ୟକୁଞ୍ଜେ ମଧୁପ ମଧୁ ପିଅଇ ।
କୁରୁବକ ବେଷ୍ଟନ ସେ ମଣ୍ଡପର, ରାଜେ ପାଶେ ପୁଷ୍ପିତ କାନ୍ତ କେଶର ।
ସ୍ୱନ୍ଦୀ ଅଟଇ ମୋର ତରୁଯୁଗଳ, ନିତ୍ୟ କରଇ ମନ ଈର୍ଷାଚଞ୍ଚଳ ।
ବାଞ୍ଛେ ଅଶୋକ ପ୍ରିୟା ପଦ ପରଶ, ବାଞ୍ଛେ ବକୁଳ ମୁଖମଦିରା ରସ ।
ଏକାନ୍ତେ କାନ୍ତା ତହିଁ ପ୍ରଦୋଷେ ବସେ, ବାୟୁ ବାରିଜ ସଙ୍ଗେ ବକ୍ତ୍ର ପରଶେ ।
କନକ ଯଷ୍ଟି ତହିଁ ରାଜେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ, ଶିରେ ସୁନ୍ଦର ଶୋହେ ସ୍ଫଟିକ ଫଳ ।
ମୂଳ ମଣ୍ଡଣୀ ତାର ଇନ୍ଦ୍ରନୀଳରେ, ତୋ ମିତ୍ର ନୀଳକଣ୍ଠ ତହିଁ ବିହରେ ।
ସରୋଜ-ବନ୍ଧୁ ଚଢ଼ି ଚରଣାଚଳେ, ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ କିରଣେ ତରୁଶିର ଉଜଳେ ।
ସରୋଜନେତ୍ରୀ ବାଳା ତହିଁ ବିଳାସେ, କରତାଳି ଦିଅଇ ମୟୁର ପାଶେ ।
ବାଜଇ ରଣରଣ ବାଜେଣୀ ବାଳା, ନାଚଇ ଘନ ଘନ କେକୀ ଉତ୍ତଳା ।
ତାଳେ ବାଜଇ କରେ ଶିଞ୍ଜା ଭୁଷଣ, ତାଳେ ମୟୁର ରାବେ ରଞ୍ଜି ଶ୍ରବଣ ।
ନୀଳ କମଳ ରଞ୍ଜି କଳାପ ଟେକି, କୌତୁକେ ଉପବନେ ନାଚଇ କେକୀ ।
ଉରେ ଏ ଛବି ଘେନି ନାଚେ ତରଙ୍ଗ, ଝୁରେ ନୟନ ଘନ ସ୍ମରି ସେ ରଙ୍ଗ ।
ଏ ଲକ୍ଷଣୁ ଜାଣିବୁ ମୋହୋ ଆଗାର, ଖୋଦିତ ଶଙ୍ଖପଦେ ଶୋଭେ ତା ଦ୍ୱାର ।
ନାହିଁ ସେ ପୂର୍ବ ଭାବ ପୂର୍ବ ମାଧୁରୀ, ରବି ବିହୁନେ ପଦ୍ମ ପରାଏ ଝୁରି ।
କରଭ ପ୍ରାୟେ କରି ଶରୀର କ୍ଷୀଣ, କ୍ରୀଡ଼ା-ଶଇଳେ ସୁଖ ହୋଇ ଆସୀନ ।
ଭେଟିବ ନାଗରୀକୁ ଆଗାରେ ତହିଁ, ଖଦ୍ୟୋତ ପ୍ରାୟ କାନ୍ତି ନିଭି ଜଳଇ ।
ମଳିନ ସୁଷମା ଦେଖି ହେ ଘନ, କରୁଣା ଉପୁଜିବ, ଦ୍ରବିବ ମନ ।
ସ୍ଫୁରିବ ସୌଦାମିନୀ ନଭେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳେ, ଚମକି ଚାରୁନତ୍ରୀ ଚାହିଁବ ଭଲେ ।
କୃଶାଙ୍ଗୀ କୃଶୋଦରରୀ କୁନ୍ଦଦଶନା, ଗୁରୁ ଜଘନ ଭାରେ ମନ୍ଦଗମନା ।
ଚକିତ ମୃଗନେତ୍ରୀ, ଜବାଅଧରୀ, ଉଠି ଉରଜେ ନତ ଗାତ୍ରବଲ୍ଲରୀ ।
ତପ୍ତ-କନକ-କାନ୍ତି-କାନ୍ତ ଶରୀର, ମୃଣାଳ-ଗଞ୍ଜି-ଭୁଜ ନାଭି ଗଭୀର ।
ଯୁବତୀକୁଳେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସେହି ସଙ୍ଗିନୀ, କୁସୁମକୁଳେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଯେହ୍ନେ ନଳିନୀ ।
ବିଳାସ ପଦ୍ମାକର ହଂସୀ ନବୀନା, ରସାଳସୀ ସୁକେଳି କଳା ପ୍ରବୀନା ।
ମଞ୍ଜୁ ବାଦିନୀ ମଞ୍ଜୁ କଞ୍ଜ ବଦନୀ, ରୁପ ଖଣିରେ ନାହିଁ ତା ତୁଲେ ମଣି ।
ସେ ଅଟେ ନୀରଧର ! ମୋହୋ ନଗରୀ, ପ୍ରେମ-ପ୍ରତିମା ମୋର ପରାଣ ସରି ।
ଚକ୍ରବାକୀ ପରାୟେ ମୋହୋ ବିଚ୍ଛେଦେ, ମଉନେ ଥିବ ଝୁରି ହୃଦୟ-ଖେଦେ ।
ନୀହାରପାତେ ପଦ୍ମ ପ୍ରାୟେ ପ୍ରେୟସୀ, ନିରାଶେ ଝୁରୁଥିବ ନିଭୃତେ ବସି ।
ରବି-ପ୍ରଖର-କର ପ୍ରାୟେ କମଳେ, ନ ଥିବ ପୂର୍ବ ଜ୍ୟୋତି ନେତ୍ର ଯୁଗଳେ ।
ନୀଳ ନଳିନ-ନେତ୍ର ରୋଦନେ ସ୍ଫୀତ, ଲୋତକେ ହୋଇଥିବ ନିଶ୍ଚେ ଲୋହିତ ।
ବିମ୍ବାଧରୀ ଅଧର ଉଷ୍ମ ନିଶ୍ୱାସେ, ବିବର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିବ ଘନ ! ନିରାଶେ ।
କରେ ବଦନ ଥୋଇଥିବା ବସିଣ, ଶ୍ଳଥ କୁନ୍ତଳ ପଡ଼ିଥିବ ଲମ୍ବିଣ ।
ତୋ ଗ୍ରାସେ ଶଶଧର ପରାଏ, ଘନ, ଦୀନ ଦିଶିବ କାନ୍ତା କାନ୍ତ ବଦନ ।
ମିଳନ କାମନାରେ କାନ୍ତା ମୋହର, ମଗୁଣ ଥିବ ଇଷ୍ଟଦେବଙ୍କୁ ବର ।
ନବ ବିରହେ କୃଶ ମୋର ମୂରତି, ଯତରେ ନିକି ଚିତ୍ରୁଥିବ ଯୁବତୀ ।
ପିଞ୍ଜରେ ଅବା ସାରୀ ମୁହଁକୁ ଚାହିଁ, ଭାଷୁଥିବା ତା ଶୋକେ ଶୋକ ମିଶାଇ-
‘କାନ୍ତକୁ ସ୍ମରି କିଲୋ ହେଇ ବିକଳ ?, ତୋଠାରେ ସ୍ନହ ତାର ଥିଲା ଅଟଳ ।
ବାମନୟନା ମନ୍ଦ ମଳିନ ବାସ, ଉଡ଼ୌଥିବ ଉଷ୍ମ ଶୋକ-ଉଚ୍ଛ୍ୱାସ ।
ଗାଉଣଥିବ ବୀଣା ଉତ୍ସଙ୍ଗେ ଘେନି, ଚୁମ୍ବି ଅବନୀ ଲମ୍ବିଥିବ ତା ବେଣୀ ।
ତାର ସ୍ୱରେ ମୋ ନାମ ସଙ୍ଗୀତ ଗାଇ, ନୟନ ନୀରେ ବୀଣା ତାର ତିନ୍ତାଇ ।
ପୋଛି ପଣତେ ବୀଣା ଗାଆନ୍ତେ ପୁଣି, ମୂର୍ଚ୍ଚନା ପାଶୋରିବ ବେଗେ ତରୁଣୀ ।
ବିରହ-ବହ୍ନି ଶୋଷୁଥିବ ଜୀବନ, ଭୁତଳେ ଗୋଟି ଗୋଟି ଥୋଇ ସୁମନ ।
ଶେଷ ବିରହ ମାସ ଦୁଆରେ ବସି, ବିମନା ହୋଇ ଗଣୁଥିବ ପ୍ରେୟସୀ ।
କାନ୍ତ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗମ କଳ୍ପନା-ବଳେ, ହୃୟେ ଲଭୁଥିବ ବସି ବିରଳେ ।
କାମିନୀଏ ଏରୂପେ ବିରହ କ୍ଳେଶ, ବାହନ୍ତି, ବାରିଦ ! ତୁ ଜାଣୁ ବିଶେଷ ।
ଦିବସେ ଗୃହକର୍ମେ ଥିବ ସେ ରତ, ଦିବସେ ଶୋକ ତାର ଥିବ ଗୁପତ ।
ବାସର ଅନ୍ତେ ଅବସର ଲଭିଣ, ବାରିଜମୂଖୀ ମନ କରିଣ କ୍ଷୀଣ ।
କାତରେ ଥିବ ଶୋଇ ଭୂମିଶୟନେ, ବିରହ ଦିନୁ ନାହିଁ ନିଦ୍ରା ନୟନେ ।
ନିଶିରେ ବାତାୟନ ସନ୍ନିଧେ ରହି, ପ୍ରବୋଧିବୁ ବାଳାକୁ ବାରତା କହି ।
ବିରହ-ଶୟ୍ୟ ପରେ ଆନଙ୍ଗ-ଶର, ଙ୍ଗନା-କ୍ଷୀଣ ଅଙ୍ଗ କରେ ଜର୍ଜ୍ଜର ।
ବିକଳେ ପଡ଼ିଥିବ ଏକା ସେ ତହିଁ, ଚରମା ଚନ୍ଦ୍ରକଳା କୃଶତା ବହି ।
ଯେ ରଜନୀ ସଜନୀ ମୋହ ସଙ୍ଗତେ, ବିଳାସେ ବିଞ୍ଚୁଥିଲା ଇଚ୍ଛୁ-ସୁରତେ ।
ଏକାଳେ ସେ ରଜନୀ ହୋଇବ କାଳ, ବୁଡ଼ାଇବ ଲୋଚନେ ନେତ୍ର ବିଶାଳ ।
କପୋଲଲମ୍ବିତ-ନୀଳ-ଚୂର୍ଣ୍ଣକୁନ୍ତଳ, କରୁଥିଲା ପୂର୍ବେ ଯା ସ୍ନେହ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ।
ରୁକ୍ଷ ସ୍ନାନରେ ହୋଇଥିବ କର୍କଶ, ଉଷ୍ମ ନିଃଶ୍ୱାସେ ଉଡ଼ୁଥିବ ଅବଶ୍ୟ ।
ସେ ଶ୍ୱାସେ ବିମ୍ବାଧରୀ-ବିମ୍ବ ଅଧର, ବିବର୍ଣ୍ଣ ଦେଖି ହେବ ହୃଦ କାତର ।
ସ୍ୱପନେ ସୀମନ୍ତିନୀ ମୋ ଆଲିଙ୍ଗନ, ଲଭିବା ଆଶେ ଲୋଡ଼ୁଥିବ ବହନ ।
ନିଦ୍ରାକୁ ନିଦ୍ରାପଥ ନୟନ ନୀର, ରୋଧିଣ କରୁଥିବେ ମନ ଅସ୍ଥିର ।
ସୁଖ ସମୟେ ସେହୁ ନ ଲୋଡ଼ି ମିଳେ, ନ ମିଳଇ ଯତନେ ଦୁଃଖେ ଲୋଡ଼ିଲେ ।
ମେଲାଣି କାଳେ ଫୁଲମାଳ ଖସାଇ, ବାନ୍ଧିଲି ଯେ ବେଣୀ ମୁଁ ଆବାସେ ଥାଇ ।
ଶାପ ଅନ୍ତେ ଯେ ବେଣୀ ବାନ୍ଧିବି ପୁଣି, ଅରଞ୍ଜିତ ନଖର-କରେ ତରୁଣୀ ।
କ୍ଷଣେ କ୍ଷଣେ କପୋଳୁ ଘୁଞ୍ଚୌଥିବ। ଛାର ଅଦୃଷ୍ଟେ ଏହା କଲା ଦଇବ ।
ନାହିଁ ସେ ପୂର୍ବ ଶୋଭା ପୂର୍ବ ଯତନ, କଳିନ୍ଦ-କନ୍ୟା-କାନ୍ତି ପୂର୍ବ ବରଣ ।
ଗବାକ୍ଷ ମାର୍ଗେ ସୌମ୍ୟ ସୁଧଂଶୁ-ଜର, ପଡ଼ି ଉଜଳୁଥିବ ସୌଧ ଅନ୍ତର ।
ପୂର୍ବ ପ୍ରୀତିରୁ ଭୀରୁ ଅନାଇ ଥରେ, ଶଶିକୁ ବୁଲାଇବ ନେତ୍ର ସତ୍ତ୍ୱରେ ।
ପୀୟୁଷ-କର ତାହା ପକ୍ଷେ ଗରଳ, ତେଣୁ ଝରିବ ନେତ୍ରୁ ଲୋତକ ଜଳ ।
ଅବରିବ ଅବଳା ପକ୍ଷ୍ମେ ବହନ, ଦୁର୍ଦ୍ଦିନ ପଦ୍ମପ୍ରାୟେ ଆର୍ଦ୍ରନୟନ ।
ଭୂଷଣହୀନ ମୃଦୁ ଅଙ୍ଗ ଅଙ୍ଗନା, ଧୋଉଥିବ ଶୟନେ ଶୋକେ ଉନ୍ମନା ।
ନ ଦେଖି ନୀର-ଅଶ୍ରୁ ମୁଞ୍ଚିବୁ ଘନ, ପର ଦୁଃଖେ କାତର ମହତ ଜନ ।
ସ୍ନେହମୟ ମୋ ପ୍ରତି ପ୍ରେୟସୀ ଚିତ୍ତ, ତେଣୁ ଏ ଦଶା ତାର ହୁଏ ପ୍ରତୀତ ।
ଆପଣାଠାରୁ ପକ୍ଷପାତିତା ଏତେ, କହିଲି ଘନ ପୁଣି ନ ଘେନ ଚିତ୍ତେ ।
ଯା କହିଲି ଝଟକେ ନେତ୍ର-ଗୋଚର, ହେବ ଭବନ ମୋର ହେ କାମଚୋର ।
ଅନୁମାନ ଚିତ୍ରଇ ଏବେ ଯେ ଛବି, ନୋହିବ ତହୁଁ ଆନ ପ୍ରାଣ ବାନ୍ଧବୀ ।
ସୁସନ୍ଦେଶ ବହି ତୁ ହେଲେ ପ୍ରବେଶ, ଉପୁଜିବ ହରଷ ହୃଦେ ଅଶେଷ ।
ମୀନ ଗହଳେ ଚଳ କମଳ ପରି, ସ୍ଫୁରିବ ବାମନେତ୍ର ବେଗେ ସଞ୍ଚରି ।
କଜ୍ଜଳକେଶୀ ନେତ୍ରେ ନାହିଁ କନ୍ଦଳ, ଅପାଙ୍ଗେ ଲମ୍ବିଥିବ ଶ୍ଳଥ କୁନ୍ତଳ ।
ମଧୁ ତିଆଗୁ ଆଗ ଭୁରୁ ବିଳାସ, ନ ଥିବ ସେ ପୂରୁବ ବକ୍ତ ବିକାଶ ।
ଅନଖ-କ୍ଷତ ବାମ ଊରୁ ବର୍ତ୍ତୁଳ, କନକ-ରମ୍ଭାତରୁ-ଗଞ୍ଜି ମଞ୍ଜୁଳ ।
ନ ଶୋହେ ଯହିଁ ଏବେ ମୁକୁତା ହାର, ବିରହେ ହାରେ ଲୋଡ଼ା କାହିଁ ବାଳାର ।
ସଂବାହନେ ଯାହାର ସୁରତ ପରେ, କୃତାର୍ଥ ହେଉଥିଲି ଶେଯ ଉପରେ ।
ତୋ ମିଳନେ ସେ ଊରୁ ସ୍ଫୁରିବ ଘନ, ଭାଳିବ ଦୁଃଖ ପରା ହେବ ଖଣ୍ଡନ ।
ସେ କାଳେ ବାଳା ଯେବେ ଥିବ ନିଦ୍ରିତ, ଅନାଇ ଅବସର ଥିବ ସ୍ତମ୍ଭିତ ।
ଦୁଃଖୀ ପକ୍ଷେ ନିରଦ ନିଦ୍ରା ଶରଣ, ନିଦ୍ରା ଦିଅଇ ସ୍ୱପ୍ନ, ସ୍ୱପ୍ନ ରମଣ ।
ସ୍ୱପ୍ନ ବଳେ ଅବଳା ମୋହ ଉତ୍ସଙ୍ଗେ, ବିହରୁଥିବ ସୁଖ ସୁରତ ରଙ୍ଗେ ।
ନିଦ୍ରାଭଙ୍ଗେ ଅଙ୍ଗନା ହେବ ଆକୁଳ, ତିନ୍ତାଇବ ଲୋତକେ ମଳଦୁକୁଳ ।
କାଳେ ଅବଳା ନେତ୍ର ମୁଦିବ ଡରି, ରଖିବୁ ଚଫଳାକୁ କୋଳେ ଆବରି ।
ପେଷି ଶୀକର ସ୍ନିଗଧ ମଧୁ ସମୀର, ନବମାଳତୀ ସଙ୍ଗେ ସୁସ୍ଥ ଶରୀର ।
କରି କାନ୍ତାକୁ ସୌଧ ଗବାକ୍ଷେ ବସି, ତୋଷିବୁ ତହୁଁ ବାକ୍ୟ ସୁଧା ବରଷି ।
ହେବ ହରସ ମୋହେ ସନ୍ଦେଶ ଲଭି, କରେ ଶଶୀ ଲଭିଲା ପ୍ରାୟେ ବଲ୍ଲଭୀ ।
କହିବୁ କାମିନୀକୁ ଘନ ଏସନ, ଜୀବନେ ଅଛି ବାଳା ତୋ ଜୀବଧନ ।
ମୁଁ ଅଟେ ନୀରଧର ଚାର ତାହାର, ଆଣିଅଛି ତୋ ପ୍ରତି ସୁସମାଚାର ।
ସୀମନ୍ତିନୀ କୁନ୍ତଳ ବନ୍ଧନ ଆଶେ, ପ୍ରବାସୁଁ କାନ୍ତ ଯେବେ ଆସଇ ବାସେ ।
ମାର୍ଗେ ନିନାଦ ମନ୍ଦ୍ର ଶୁଣି ମୋହର, ଭବନ ଲଭିବାକୁ ହୁଏ ସତ୍ତ୍ୱର ।
ଏ ବାଣୀ ଶୁଣି ବାଳା ଉତ୍କଣ୍ଠାଭରେ, ବେଗେ ଚାହିଁବ ତୋତେ ଘନ ଅମ୍ବରେ ।
ଅଶୋକ ଉପବନେ ଅଶୋକ ମୂଳେ, ରାମରମଣ ଯେହ୍ନେ ଉତ୍କଣ୍ଠାକୁଳେ ।
ସମ୍ଭାଷିଲେ ହନୁକୁ ତରୁ ଉପରେ, ତେସନେ ତୋତେ ସମ୍ଭାଷିବ ଆଦରେ ।
କନ୍ତ ବାରତା କାନ୍ତ ମିତ୍ର ମୁଖରୁ, ଊଣା ନୁହଇ କାନ୍ତ ସଙ୍ଗ ସୁଖରୁ ।
ଫର ଦୁଃଖ ଫେଡ଼ିଲେ ମହତ ମନ, ପରମ ପ୍ରିତୀ ରସେ ହୁଏ ମଗନ ।
ପ୍ରିୟା ହରଷ ସୁଖ ହେବ ଅଶେଷ, କହି ଏ ସୁବାରତା ବାର ତା କ୍ଳେଶ ।
ରାମଗିରିରେ ଥାଇ ଶୋକେ ବିକଳ, ତୋ ନାଥ ପଚାରଇ ତୋହୋ କୁଶଳ ।
କ୍ଷଣ ଭଙ୍ଗୁର ଭବେ ପ୍ରାଣୀ-ପରାଣ, ତେଣୁ ଏ ପ୍ରଶ୍ନ ଆଦ୍ୟ ସମ୍ଭାଷ ଜାଣ ।
ତୋ ପ୍ରାୟେ କ୍ଷୀଣ ବାଳା ତୋ ନାଥା ତନୁ, ନିତ୍ୟ ବିନ୍ଧଇ ପୁଷ୍ପଶରେ ଅତନୁ ।
ନୟନୁ ଅଶ୍ରୁ ଧାର ବହେ ନିୟତ, ଉଷ୍ମ ନିଶ୍ୱାସେ ଦେହ ଦହେ ସନ୍ତତ ।
ଉତ୍କଳିକା ଆକୁଳ ନିତ୍ୟ ହୃଦୟ, ରୋଧିଲା ମାର୍ଗ ବାମ ବିଧି ନିର୍ଦ୍ଦୟ ।
ସଂକଳ୍ପେ ଅଳ୍ପୋଦରି ଦୂରେ ସେ ଥାଇ, ଲଭେ ତୋ ସଙ୍ଗ ଅଙ୍ଗେ ଅଙ୍ଗ ମିଶାଇ ।
ବଦନ ଅରବିନ୍ଦ ପରଶ ଆଶେ, କୌତୁକେ କାନ୍ତ ତୋର ସଖୀ ସକାଶେ ।
ନିଗୂଢ଼ କଥା ବୋଲି ଡାକି ବିଜନେ, ହସଇ ଆନ କଥା ଭାଷି ଶ୍ରବଣେ ।
ଏବେ ସେ କାନ୍ତ ତୋର ଘୋର ପ୍ରବାସେ, ଦିନ ଗମଇ ବହି ଖେଦ ହୁତାଶେ ।
ଆକୁଳ ହୋଇ ମୋତେ ଦେଲା ମେଲାଣି, ପେଷିଲା ତୋ ସକାଶେ ଶୁଣ ଯେ ବାଣୀ ।
ବିରହେ କ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରାୟେ ଭ୍ରମଇ ଗିରି, ଶ୍ୟାମା ଅଙ୍ଗେ ଦେଖଇ ତୋ ଅଙ୍ଗ ଶିରି ।
ଚକିତ-ମୃଗୀ-ନେତ୍ରେ ଚାରୁ ନୟନ, ଚନ୍ଦ୍ରେ ଚନ୍ଦ୍ରମା ମୁହିଁ ବରବଦନ ।
ନୀଳକଣ୍ଠ-ପୁଚ୍ଛେ ତୋ ନୀଳକୁନ୍ତଳ, ନୀଳ ତରଙ୍ଗେ ଭୁରୁ ଭଙ୍ଗୀ ଚଞ୍ଚଳ ।
ଏକତ୍ରେ ଦେଖିବାର ଏ ଶୋଭାମାନ, ନାହିଁ ନୋହିବ ଅନ୍ୟ ତୋ ବିନୁ ପ୍ରାଣ ।
ମାନବତୀ ମୂରତି ତୋର ଏ ବନେ, ଧାତୁରାରେ ଶିଳାରେ ଚିତ୍ରି ଯତନେ ।
ପାଦେ ପଡ଼ିଲା ବେଳେ ନୟନ-ଜଳ, ଦୃଷ୍ଟି ରୋଧି କରଇ ମନ ବିହ୍ୱଳ ।
କ୍ରୁର ଦଇବ ବାଳା କଲା ଏସନ, ନ ସହିଲା ଚିତ୍ରେ ତୋ ସଙ୍ଗେ ମିଳନ ।
ଏଥୁ ବଳି କଷଣ କାହିଁ ମହୀରେ, ନାହିଁ କରୁଣା ଲେଶ ବିହି ଶରୀରେ ।
ତୋ ବିରହେ ଏ ଦେହ ନିତ୍ୟ ଜର୍ଜର, ପୁଣି ବିନ୍ଧଇ ମୁହୁଃ ଅନଙ୍ଗ ଶର ।
ଜଳଦ କାଳ ଆସି ହେଲା ପ୍ରବେଶ, ନୀଳ ଘନ ଘୋଟିଲା ଅମ୍ଭର ଦେଶ ।
ଗଗନେ ସୌଦାମିନୀ ଘନ ଝଟକେ, ଦମ୍ଭୋଳି ଭୀମନାଦେ ମନ ଚମକେ ।
କି ରୂପେ ଗମିବି ମୁଁ ଏ ଘୋର କାଳ, ଭାବ ଭାବିନି କଷ୍ଟ କେଡ଼େ କରାଳ ।
ସ୍ୱପନେ ବାଳା ତୋହୋ ଲାଭ ସକାଶେ, ପ୍ରସାରି ବେନି ବାହୁ ଆଶ୍ଳେଷ ଆଶେ ।
ଶୂନ୍ୟକୁ ଭଡ଼ି ମୁଁ ତା ଦେଖି ଧନ, ବର୍ଷଇ ଅଶ୍ରୁ ବନଦେବୀ ନୟନ ।
ଅଶ୍ରୁ ବିନ୍ଦୁ ମୁକୁତାପନ୍ତି ସୁନ୍ଦର, ପ୍ରାତେ ପାଦପ ପର୍ଣ୍ଣେ ଝରେ ବିସ୍ତର ।
ମୋ ଦୁଃଖେ ବିଳପନ୍ତି ଗିରି କାତରେ, ଅଶ୍ରୁ ଛଳେ ଦେହରୁ ନିର୍ଝର ଝରେ ।
ହିମଗିରିରୁ ବହେ ଶୀତ ସମୀର, ଦେବଦାରୁ ପାଦପ ସୁରଭି କ୍ଷୀର-
ସୌରଭ ହରି ତରୁପତ୍ରେ ମର୍ମରି, ଦକ୍ଷିଣେ ହିମ-ପକ୍ଷେ ବେଗେ ପ୍ରସରି ।
ବହଇ ବାଳା ସେ ତୋ ଦେହ ସୌରଭ, ସେ ସୌରଭ ମନ୍ଦାରେ ନୁହେଁ ସୁଲଭ ।
ସେ ସୌରଭ ଆଶେ ମୁଁ ଗନ୍ଧବହେ, ସେବଇ ସୀମନ୍ତିନି ସଦା ଆଗ୍ରହେ ।
ତୋ ବିରହ ସନ୍ତାପେ ସଦା ତପତ, କିରୂପେ କ୍ଷଣପ୍ରାୟେ କ୍ଷଣଦା ଗତ ।
ହୋଇବ ମନ୍ଦ ହେବ ମିହିର କର, କରଇ ଏ କାମନା ନିତ୍ୟ ମନର ।
ଶାପ ମୋଚନେ ପୂର୍ବ ସୁଖ ପ୍ରାପତି, ନିଶ୍ଚେ ହୋଇବ ଏହି ଆଶେ ଯୁବତି ।
ସମ୍ଭାଳିଛି ହୃଦୟ ତେଣୁ କାତର, ନ ହୁଅ ଭବିଷ୍ୟତେ କର ନିର୍ଭର ।
ସୁଖ ଦୁଃଖ ଜଗତେ ନୁହଇ ଚିର, ଚକ୍ରଗତି ପରାଏ ଚିର ଅସ୍ଥିର ।
ସୁଖ ଅନ୍ତେ ଆସିଲା ଏ ଦୁଃଖ ଦିନ, ପୁଣି ଲଭିବା କାଳେ ଖସୁ ନବୀନ ।
ଭୁଜଙ୍ଗ ଶେଯୁ ଯେବେ ଉଠିବେ ହରି, ଲଭିବ ବାସେ ପୁଣି ତୋତେ ସୁନ୍ଦରୀ ।
ଗମ ଏ ଚାରିମାସ ମୁଦି ଲୋଚନ, ଏ ଅନ୍ତେ ନିଶ୍ଚେ ମୋର ଶାପମୋଚନ ।
ବିରହେ ବାଞ୍ଛା ଯେବେ ଉପୁଜେ ମନେ, ଶରତପୂର୍ଣ୍ଣ କଳାକାର କିରଣେ ।
ସାଧ୍ୱୀ ତୋ ସଙ୍ଗେ ଥିବି ସାଧିବି ବାସେ, ନିହିବି ହୃଦ-ଶଶୀ ହୃଦ ଆକାଶେ ।
ଫୁଟିବେ ତାରାବଳୀ ନୀଳ ଗଗନେ, ଫୁଟିବ ଫୁଲ କଳୀ ଫୁଲ କାନନେ ।
କୌମୁଦୀ ହସୁଥିବ କୁମୁଦ ସଙ୍ଗେ, ପ୍ରମୋଦେ ଭାସୁଥିବ ସରସୀ ଅଙ୍ଗେ ।
ସୌଧେ ଭୁଧରେ ସରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣଦୀ-ନୀରେ, ବିରାଜିବ ରଜତ ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା ରୁଚିରେ ।
ନିର୍ଭର ବିକସିତ ରଙ୍ଗବଧୂଲି, ବନୁ ପରାଗ ପଡ଼ୁଥିବ ଉଛୁଳି ।
ଦିଗବିଦିଗ ଦିଶୁଥିବ ଲଳିତ, କରୁଣେ ଗାଉଥିବେ ଚିଟ୍ଟିଭେ ଗୀତ ।
ଦୂରେ ମାନସ ନୀରେ ଶଶୀ ନର୍ତ୍ତନ, ସୌଧ ଶିଖରୁ ଦିଶୁଥିବ ଯତନ ।
ଶଶୀଙ୍କୁ ଚାହିଁ ଧୀରବାତେ ଅଥୟ, ଶିଶିର ପୂଉଥିବେ ମୁକୁଳଚୟ ।
ଲଳିତା ତୋ ସଙ୍ଗତେ ରଙ୍ଗେ ଭ୍ରମିବି, ଲଳିତ ତୋ ସଙ୍ଗୀତେ ଚିତ୍ତ ରମିବି ।
ପଡ଼ଇ କିରେ ମନେ ପରାଣମିତ, ଭିଡ଼ି ଭୁଜ ମୋ କଣ୍ଠେ ଥିଲୁ ନିଦ୍ରିତ ।
ଜାଗି କାନ୍ଦିଲୁ ଦିନେ କାତର ସ୍ୱରେ, ପଚାରନ୍ତେ କହିଲୁ ହସି ଉତ୍ତରେ ।
ଦେଖଲି ଅପରୂପ, ଶଠ ! ସ୍ୱପନେ, ଆନ ରଙ୍ଗିଣୀ ତୁମ୍ଭ ସଙ୍ଗେ ଶୟନେ ।
ସ୍ମିତ-ଲଳିତ ଚାରୁ ଚନ୍ଦ୍ର ବଦନ, ସୁରଭ ଚନ୍ଦ୍ରାନନି ! ମନ ବହନ ।
ଏ ଅଭିଜ୍ଞାନ ଲଭି ଏ ଚାରିମାସ, ଗମିବୁ ନ ହୋଇବୁ ଖେଦେ ହତାଶ ।
ଅଳୀକ ପ୍ରବାଦକୁ ନ ଯିବୁ ପ୍ରତେ, ଜୀବନେ ଅଛି ଧନ ଜାଣିବୁ ସତେ ।
ଦୀର୍ଘ ବିରହ ଅଟେ ସ୍ନେହ ନାଶକ, ଭୋଗ ଅଭାବେ ସେହୁ ସ୍ନେହ-ପୋଷକ ।
ଭୋଗ ଅଭାବେ ପ୍ରିୟା ପ୍ରେମସରିତ, ପ୍ଳାବନେ ପ୍ରିୟା ପାଶେ ହୁଏ ଧାବିତ ।
ମଉନେ ଅଛି ଘନ ନାହିଁ ମୋ ଭୟ, ଫଳିବ ମୋ ଅଭୀଷ୍ଟ ନାହିଁ ସଂଶୟ ।
ଚାତକ ଜଳ ମାଗେ ପ୍ରତି ଉତ୍ତର, ନ ଦେଇ ନୀର ତାକୁ ଦିଅ ସତ୍ତ୍ୱର ।
ମହତ ଜନର ଏ ରୀତି ଅଟଇ, ଅଭୀଷ୍ଟ ଦାନ ପ୍ରତିବାଣୀ କେବଳ ।
ବଚନେ ଲୋଡ଼ା ନାହିଁ ମୋର ଜଳଦ, ମଉନେ ଇଷ୍ଟ ଲାଭ ପରମ ପଦ ।
ବିରହିଣୀ କାନ୍ତାକୁ ଦେଇ ଆଶ୍ୱାସ, ଶଙ୍କର ବୃକ୍ଷ ଖୂର କ୍ଷତ କୈଳାସ ।
ଛାଡ଼ି, ନେଉଟି ଏଥି ପ୍ରିୟା ସନ୍ଦେଶେ, ଅଭିଜ୍ଞାନେ ତୋଷିବ ମୋତେ ବିଦେଶେ ।
ପ୍ରାତେ ଶିଥିଳ ଯେହ୍ନେ କୁନ୍ଦ ସୁମନ, ଶିଥିଳ ତହୁଁ ଘ ମୋହୋ ଜୀବନ ।
ଜୀବଧାରଣ ହେବ ବାରତା ଲାଭେ, ବାରତା ଲଭିବି ମୁଁ ତୋହୋ ପ୍ରଭାବେ ।
ରାଗ – ରସକୁଲ୍ୟା
ଦୀନ ଅଟଇ ମୁଁ ତୁମ୍ଭେ ମହତ, ଏଣୁ ଏ ମାଗୁଣି ନୋହେ ସଙ୍ଗତ ।
ମାତ୍ର ଅଟ ଘନ ଦୟା ଆକର, ଦୟା ନ ଜାଣଇ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଇତର ।
ଏଣୁ କହିଲି ଏସନ ହେ ।
ଦାରୁ ଦୂବଙ୍କର ସମ ହିତକର, ଅଟ, ତେଣୁ ଏ ଯାଚନ ହେ ।
କାତର ଜନର ହୋଇ ବାନ୍ଧବ, ଜଗତେ ପ୍ରକଟି ନିଜ ଗୌରବ ।
ଅଳକା ପ୍ରବେଶି ପ୍ରୟା ସଦନେ, ଦେଇ ମୋ ବାରତା ହରଷ ମନେ,
ଘନ ଯାଅ ଇଷ୍ଟ ଦେଶ ହେ, ତଡ଼ିତ ସଙ୍ଗତେ ବିରହ ନିରତେ,
ମୋ ପ୍ରାୟେ ନୋହୁ ବିଶ୍ଳେଷ ହେ ।
ସମାପ୍ତ
